De fluit wordt beschouwd als een van de oudste door de mens gemaakte muziekinstrumenten die nog bestaan. In 1995 vonden archeologen een botfluit in Oost-Europa die 43.000 tot 80.000 jaar oud is.
Fluiten zijn een rietloos houtblazersinstrument. Fluiten produceren geluid uit de luchtstroom door een opening.
Fluiten passen over het algemeen in twee basiscategorieën: een zij-geblazen fluit, die de meest voorkomende vorm is die tegenwoordig wordt gebruikt, en een eindgeblazen fluit. De oude versies van fluiten die zijn opgegraven zijn vormen van eindgeblazen fluiten.
Eindgeblazen fluiten
Een eindgeblazen fluit wordt gespeeld door aan het einde van een buis of pijp te blazen. Eindgeblazen fluiten hebben twee subcategorieën, randgeblazen fluiten en kanaalfluiten.
Ook bekend als ingekeepte fluiten, wordt een randgeblazen fluit gespeeld door over de bovenkant van een buis te blazen. De lucht is gesplitst omdat de buis een inkeping of een scherpe rand heeft. Een voorbeeld hiervan zijn de panfluiten die veel voorkomen in het Andesgebergte in Peru. Er zijn vergelijkbare variëteiten die populair zijn in het Midden-Oosten en Aziatische landen zoals China, Japan en Korea.
Een ductfluit wordt ook wel een fippelfluit genoemd. Het wordt gespeeld door lucht in een kanaal te blazen. De lucht stroomt over een scherpe rand. Enkele veel voorkomende voorbeelden van een fippelfluit zijn een standaardfluit, een tinnen fluit, een blokfluit, een fluit en een ocarina.
Opzij geblazen fluiten
Ook bekend als een dwarsfluit, wordt een zijgeblazen fluit horizontaal of zijwaarts gehouden om te spelen. De voorlopers van de moderne concertfluit waren keyless houten dwarsfluiten vergelijkbaar met moderne vijftigers. Keyless dwarsfluiten worden nog steeds gebruikt in volksmuziek, met name Ierse traditionele muziek. Keyless dwarsfluiten werden gebruikt in de barokperiode en eerder.
Van de moderne fluiten zijn er echter verschillende hoofdtypen, die allemaal opzij zijn geblazen.
Concertfluit in C
De concertfluit in C, ook wel de Westerse concertfluit genoemd, is de standaardfluit. Dit type fluit wordt in veel ensembles gebruikt, waaronder concertbands, orkesten, militaire bands, fanfares, jazzbands en bigbands. De toonhoogte van dit type fluit is in C en het bereik is meer dan drie octaven, beginnend bij midden C.
Basfluit in C
De basfluit in C ontwikkelde zich in de jaren 1920 als een vervanging voor de saxofoon in jazzmuziek. Het is een octaaf lager gestemd dan de standaard concertfluit in C. Om de lagere toon te produceren, is de lengte van de buis langer. Het wordt meestal gemaakt met een J-vormig hoofdgewricht, waardoor het blaasgat (embouchure) binnen het bereik van de speler komt.
Altfluit in G
De altfluit in G heeft een geschiedenis van meer dan 100 jaar oud. De altfluit is een transponerend instrument, wat betekent dat de muziek die ervoor wordt geschreven een andere toonhoogte heeft dan het daadwerkelijke geluid. De altfluit noteert een vierde boven het eigenlijke geluid. De buis van de altfluit is aanzienlijk dikker en langer dan een standaard C-fluit en vereist meer adem van de speler. De fluit is gemaakt met een rechte kop of soms een J-vormige kopverbinding om het blaasgat dichter bij de speler te brengen.
Tenor fluit in Bes
Een tenorfluit in Bes wordt ook wel de fluit d'amore of 'fluit van de liefde' genoemd. Men denkt dat dit type fluit al sinds de middeleeuwen bestaat. Het wordt meestal gegooid in een van beide A of B plat en heeft een gemiddelde grootte tussen de moderne C-concertfluit en de altfluit in G.
Sopraan fluit in Es
Nu nauwelijks beschikbaar, wordt een sopraanfluit in Es gestoken, wat een kleine derde is boven de concertfluit. Het is het enige lid van de moderne fluitfamilie die niet in C of G staat. Het heeft een bereik van drie octaven.
Drievoudige fluit in G
De drievoudige fluit heeft een bereik van drie octaven. De G-drievoudige fluit is meestal verantwoordelijk voor de melodie. Het is een transponerend instrument, wat betekent dat het een vijfde boven de concertfluit wordt geplaatst. Het klinkt een vijfde van de geschreven noot. Het instrument is tegenwoordig zeldzaam, alleen af en toe te vinden in fluitkoren of sommige fanfares.
Piccolo fluit
De piccolo ook wel een ottavino genoemd in Italië, is een halve fluit. Het produceert een geluid dat een octaaf hoger is dan een standaard dwarsfluit. Het heeft vrijwel dezelfde vingerzettingen als zijn grotere familielid. Het is vervaardigd in de sleutel van C of D Flat.
